Hộ chiếu có thay thế được căn cước công dân không?

Giấy tờ tùy thân không chỉ là công cụ xác minh danh tính mà còn là “chìa khóa” mở ra nhiều quyền lợi và dịch vụ. Trong đó, hộ chiếu vốn được biết đến như tấm vé quan trọng giúp công dân Việt Nam đi ra thế giới, xác nhận nhân thân và quốc tịch.

Nhưng liệu trong các giao dịch nội địa, hộ chiếu có thể thay thế cho thẻ căn cước công dân hay không? Hãy cùng ViPass khám phá chi tiết để nắm rõ quyền lợi, hạn chế và cách sử dụng hai loại giấy tờ quan trọng này.

Định nghĩa và mục đích sử dụng của CCCD và hộ chiếu

Căn cước công dân (CCCD) và Passport đều là giấy tờ tùy thân quan trọng, nhưng phục vụ các mục đích khác nhau:

Căn cước công dân (CCCD):
- Là giấy tờ tùy thân chính thức của công dân Việt Nam.
- Xác minh danh tính trong các giao dịch dân sự, hành chính và pháp lý trên lãnh thổ Việt Nam.
- Thông tin trên thẻ bao gồm: họ tên, ngày sinh, giới tính, quốc tịch, nơi thường trú, số định danh cá nhân, dấu vân tay (đối với thẻ gắn chip).
- Phạm vi sử dụng: chủ yếu trong nước, phục vụ các thủ tục hành chính, ngân hàng, giao dịch dân sự, đi máy bay nội địa, v.v.
Hộ chiếu (passport):
- Là giấy tờ do Nhà nước cấp để xác nhận nhân thân và quốc tịch của công dân Việt Nam.
- Mục đích chính: xuất cảnh, nhập cảnh và đi lại quốc tế.
- Thông tin trên hộ chiếu: họ tên, ngày sinh, giới tính, quốc tịch, số hộ chiếu, cơ quan cấp, ngày cấp, ngày hết hạn, số định danh cá nhân (với hộ chiếu phổ thông gắn chip) và chức vụ, chức danh đối với hộ chiếu ngoại giao/công vụ.
- Phạm vi sử dụng: quốc tế, dùng để chứng minh danh tính và quốc tịch khi ra nước ngoài.

Vì vậy, CCCD chủ yếu dùng trong phạm vi nội địa, còn hộ chiếu phục vụ các hoạt động xuất nhập cảnh và giao dịch quốc tế.

Hộ chiếu có thay thế được căn cước công dân không? — CCCD chủ yếu dùng trong phạm vi nội địa, còn hộ chiếu phục vụ các hoạt động xuất nhập cảnh và giao dịch quốc tế.

Hộ chiếu có thể thay thế căn cước công dân trong trường hợp nào?

Các trường hợp hộ chiếu được chấp nhận thay thế CCCD

Hộ chiếu có thể được sử dụng thay cho Căn cước công dân (CCCD) trong một số tình huống đặc biệt khi công dân không có CCCD, cụ thể:

Mất CCCD hoặc thẻ căn cước bị hỏng: Hộ chiếu có thể được sử dụng tạm thời để chứng minh danh tính khi thực hiện một số giao dịch nội địa.
Mở tài khoản ngân hàng: Một số ngân hàng chấp nhận hộ chiếu thay cho CCCD, nhưng thường yêu cầu kèm theo giấy tờ xác minh địa chỉ (sổ hộ khẩu, giấy xác nhận tạm trú, hóa đơn tiện ích…).
Đăng ký dịch vụ viễn thông, làm thủ tục hành chính nhất định: Hộ chiếu có thể được chấp nhận như giấy tờ tùy thân tạm thời nếu công dân không có CCCD.
Làm thủ tục đi máy bay hoặc tàu nội địa: Hộ chiếu được chấp nhận thay cho CCCD theo quy định của Thông tư 13/2019/TT-BGTVT và các sửa đổi bổ sung.

Giới hạn và điều kiện sử dụng hộ chiếu thay cho CCCD trong các giao dịch nội địa

Hộ chiếu không thay thế hoàn toàn CCCD trong các thủ tục yêu cầu số định danh cá nhân, ví dụ:
- Đăng ký hộ tịch (kết hôn, khai sinh, cấp giấy phép xây dựng…) theo Thông tư 01/2020/TT-BTP.
- Thủ tục hành chính cần liên kết với cơ sở dữ liệu dân cư quốc gia.
Khi sử dụng hộ chiếu thay CCCD, cơ quan hoặc tổ chức thường yêu cầu bổ sung giấy tờ khác để xác minh thông tin cá nhân và địa chỉ thường trú.
Hộ chiếu chỉ có giá trị tạm thời và phải còn hiệu lực để được chấp nhận.

Cách liên hệ với cơ quan chức năng để xác nhận chấp nhận giấy tờ thay thế

Trước khi sử dụng Passport thay CCCD, công dân nên liên hệ trực tiếp với cơ quan hoặc tổ chức thực hiện giao dịch (ngân hàng, cơ quan hành chính, hãng hàng không…).
Trong trường hợp cần xác nhận chính thức, công dân có thể tới công an phường/xã nơi thường trú hoặc tạm trú để được hướng dẫn, hoặc xin giấy xác nhận nhân thân, dán ảnh và đóng dấu giáp lai (giấy có giá trị trong vòng 30 ngày kể từ ngày xác nhận).
Việc liên hệ trước giúp tránh trục trặc khi giao dịch và đảm bảo giấy tờ được chấp nhận hợp pháp.

Trường hợp hộ chiếu không thể thay thế căn cước công dân

Các thủ tục hành chính bắt buộc phải có CCCD/chứng minh nhân dân

Hộ chiếu không thể thay thế CCCD trong nhiều thủ tục hành chính trong nước, bởi các quy định pháp luật yêu cầu phải có số định danh cá nhân và thông tin liên kết với cơ sở dữ liệu quốc gia. Cụ thể:

Đăng ký hộ tịch: bao gồm đăng ký kết hôn, khai sinh, khai tử; theo Thông tư 01/2020/TT-BTP, chỉ chấp nhận CCCD hoặc chứng minh nhân dân.
Cấp giấy phép xây dựng, giấy phép lái xe (trong một số trường hợp): cơ quan quản lý yêu cầu CCCD để xác minh chính xác thông tin nhân thân.
Các thủ tục liên quan đến quyền lợi công dân: như đăng ký bảo hiểm, thực hiện giao dịch nhà đất, vay vốn tín dụng nội địa… thường yêu cầu CCCD để liên kết số định danh cá nhân.

Hộ chiếu không có giá trị thay thế trong các giao dịch nội địa nhất định

Giao thông: Khi tham gia giao thông đường bộ, lực lượng cảnh sát giao thông yêu cầu CCCD hoặc giấy tờ tùy thân hợp pháp trong nước. Hộ chiếu không được coi là giấy tờ hợp lệ, trừ công dân nước ngoài.
Một số dịch vụ hành chính nội địa: như xác minh nhân thân tại cơ quan công an, các giao dịch tài chính yêu cầu thông tin liên kết với cơ sở dữ liệu dân cư.
Các giao dịch cần số định danh cá nhân: Hộ chiếu không chứa số định danh cá nhân đầy đủ, do đó không thể thay thế CCCD để thực hiện các thủ tục liên quan đến hồ sơ dân cư và quản lý hành chính.

Qua những thông tin mà ViPass vừa chia sẻ, chắc hẳn bạn đã nắm rõ được phạm vi và những trường hợp mà hộ chiếu có thể thay thế căn cước công dân, cũng như các giới hạn khi sử dụng trong các giao dịch nội địa. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc chuẩn bị giấy tờ tùy thân.

Nếu bạn đang có nhu cầu làm mới, cấp đổi Hộ chiếu hoặc cần tư vấn, hỗ trợ chuyên sâu về các loại Visa đi nước ngoài (du lịch, công tác, thăm thân…), hãy liên hệ qua hotline 0987210819 ngay với đội ngũ chuyên gia của ViPass nhé.